Pan Tadeusz według fotografki Marty Zdulskiej

Z Adamem Mickiewiczem łączą nas romantyczna tułaczka i wieczna tęsknota za tym, co znamy. Cierpimy z oddali. Przyznam szczerze, obojgu nam ciężko byłoby wysiedzieć w jednym miejscu – opowiada Marta Zdulska. – Chociaż znamy polski język i kulturę, to ze względu na dystans nasza wizja jest lekko „przeterminowana”. Na dodatek przestaję używać polskich znaków; nie wiem, co na to Adam?! Szkolne wspomnienia o poemacie Mickiewicza wywołują w artystce raczej skojarzenia związane ze zniechęceniem i nieustannym nudzeniem ze strony nauczycieli. Przygotowując fotografię do projektu, w pierwszej chwili zainspirowała się opisem przyrody. Jednak postanowiła zrobić coś innego. Praca nad plakatem pokryła się z moim pobytem we Włoszech, odwiedziłam dawnego znajomego artystę Dema zajmującego się street artem i ilustracją – opowiada dalej autorka. – Mieszka on w małej miejscowości na północy Włoch, hoduje nawet w ogródku koperek. Ostatnio jego pasją są maski, które sam projektuje i wykonuje. Z jednej wizyty u niego pamiętałam, że zimą zamiast kurtki nosił mundur, którym ktoś zapłacił mu za jakieś dzieło. Marta Zdulska zaprosiła więc Dema do współpracy i w ten sposób powstała fotografia przedstawiająca „wizję pijanego żołnierza”, o której artystka tak opowiada: Budzi się w stajni, otwiera oczy i widzi dwie postacie nad głową, które dyszą i dotykają jego wąsów. Nie wie, czy to zjawa, czy co! Jak to mówią: „Od wódki rozum krótki”. Wstawać! Ruskie atakują!

Marta Zdulska (ur. 1984) na stale związana z Wrocławiem i Londynem. Jest absolwentką historii sztuki na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie obroniła pracę z międzywojennego dizajnu opakowań czekoladek Wedla. Stworzyła trzy książki: Tremendous Damage (we współpracy z Filipem Zawadą), t+ip oraz Shells (we współpracy z From The Trunk), a obecnie przygotowuje czwartą: Fire is my favourite color (we włoskim wydawnictwie Cesura). Swoje prace pokazywała m.in. podczas TIFF Festival 2016 w ramach programu głównego.

W 2017 roku Muzeum Pana Tadeusza realizuje roczny projekt ilustrujący poemat Adama Mickiewicza. Zaprosiło dwunastu autorów wizualnych działających w różnych obszarach sztuki i dizajnu do przygotowania po jednym plakacie odnoszącym się do danej księgi Pana Tadeusza. Wybrano ilustratorów i grafików, fotografów i artystów, którzy wyróżniają się niepowtarzalnym stylem i unikatowym językiem wizualnym. W każdym miesiącu sukcesywnie prezentowane są kolejne księgi. Całą serię pokażemy podczas styczniowej wystawy w Muzeum Pana Tadeusza. Limitowana edycja druków jest również do nabycia w księgarni działającej przy Muzeum.

Dotychczasowe plakaty przygotowali: Jan Kallwejt (Księga I: Gospodarstwo), Mirella von Chrupek (Księga II: Zamek), Studio Fontarte (Księga III: Umizgi), Tomasz Kaczkowski (Księga IV: Dyplomatyka i łowy), Karolina Zajączkowska (Księga V: Kłótnia), Arobal / Bartek Kociemba (Księga VI: Zaścianek), Agata Kalinowska (Księga VII: Rada), Manio Lo / Mariusz Walterowicz (Księga IX Zajazd). Kolejny plakat przygotuje fotografka Anna Walterowicz.

Beata Bartecka