Podróż samolotem. Co i jak ubezpieczyć? Jak dochodzić swoich praw?

Prawo obliguje przewoźników do zwrotu pieniędzy lub zapewnienia innego środka transportu, jeśli samolot jest opóźniony lub odwołany, ale również do wypłaty odszkodowania, gdy nasz bagaż zaginie lub zostanie zniszczony podczas podróży. Akty prawne, które regulują prawa pasażerów w tych kwestiach to Konwencja Montrealska z 1999 r. oraz europejskie Rozporządzenie nr 261/2014. Wielu pasażerów decyduje się jednak na dodatkowe ubezpieczenie, ponieważ w przypadku opóźnienia czy odwołania lotu, a także zgubienia czy kradzieży bagażu wolą mieć dodatkowe zabezpieczenie. – Pamiętajmy, że opóźnienie lotu, czy zgubienie bagażu to tylko dodatki, o które można rozszerzyć polisę turystyczną. Standardowa polisa turystyczna zapewnia kompleksową ochronę i obejmuje zazwyczaj koszty leczenia, ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW), ubezpieczenie OC w życiu prywatnym, na wypadek szkód wyrządzonych osobom trzecim, oraz ubezpieczenie bagażu – podkreśla Anna Materny, Dyrektor Biura Ubezpieczeń Detalicznych w Gothaer TU S.A.
Kiedy przyda nam się polisa, a kiedy możemy liczyć na odszkodowanie od przewoźnika? Jakie prawa ma pasażer i jak może ich dochodzić? Jakie obowiązki ma ubezpieczony i jakich formalności powinien dopełnić przed zgłoszeniem zdarzenia do ubezpieczyciela? Podpowiadamy.

Przypadek 1
Gdy nasz lot jest opóźniony
Przyczyn opóźnień może być wiele: złe warunki pogodowe, strajki, kwestie operacyjne lub organizacyjne leżące po stronie przewoźnika. Pasażerom, których lot jest opóźniony przysługuje szereg praw, które reguluje Konwencja Montrealska i Rozporządzenie nr 261/2014. Po pierwsze - linie lotnicze są zobowiązane do zorganizowania darmowych posiłków i napojów w ilości, która jest adekwatna do czasu oczekiwania. Po drugie - pasażerom przysługują dwie bezpłatne rozmowy telefoniczne oraz dwie przesyłki faksowe lub e-mailowe, by mogli skontaktować się z rodziną lub współpracownikami. Jeśli opóźnienie jest większe niż 5 godzin, to podróżnym przysługuje prawo do zwrotu kosztów biletów i podróży, a jeśli opóźnienie trwa 1 dzień lub dłużej, to przewoźnik musi zapewnić podróżnym nocleg w hotelu (wraz ze zorganizowaniem transportu z lotniska do miejsca zakwaterowania). – Dodatkowe ubezpieczenie przyda się w każdej sytuacji. Trzeba pamiętać, że kupując bilet lotniczy nie jesteśmy automatycznie ubezpieczani. To właśnie dlatego warto sprawdzić oferty zarówno na stronie przewoźnika, jak i bezpośrednio w towarzystwach ubezpieczeniowych. Pamiętajmy, że usługa pomocy w przypadku opóźnienia lotu może być częścią polisy turystycznej i dotyczy regularnych lotów rejsowych, a nie przewozów czarterowych – podkreśla Anna Materny z Gothaer.
– Pasażer, który posiada polisę turystyczną z tą opcją, w przypadku opóźnienia lotu, może liczyć na zwrot kosztów poniesionych na zakup artykułów pierwszej potrzeby np. żywność, napoje bezalkoholowe, niezbędne przybory toaletowe, czy podstawową odzież – mówi Anna Materny. Aby móc wnioskować o zwrot takich kosztów od Ubezpieczyciela pasażer musi uzyskać pisemne zaświadczenie od przewoźnika o opóźnieniu lotu, jego powodach i zakresie odpowiedzialności linii lotniczych. – W takiej sytuacji pasażer musi przedstawić rachunki oraz dowody zapłaty za artykuły pierwszej potrzeby,– przypomina Anna Materny z Gothaer.

Przypadek 2
Gdy nasz lot jest odwołany
Gdy przewoźnik odwoła nasz lot, przysługuje nam prawo do zwrotu kosztu biletu i podróży lub zmiana planu podróży. Mamy wtedy możliwość lotu powrotnego w pierwszym możliwym terminie, lotu do miejsca docelowego w najwcześniejszym możliwym terminie lub lotu w późniejszym, ale dogodnym dla nas terminie. Podróżni, których lot odwołano mają prawo do odszkodowania od linii lotniczych w wysokości 250 EUR - w przypadku lotów do 1500 km, 400 EUR – w przypadku lotów od 1500 do 3500 km oraz 600 EUR dla wszystkich pozostałych lotów. Jeśli przewoźnik zaoferuje nam alternatywny lot do miejsca docelowego może pomniejszyć nasze odszkodowanie nawet do 50 proc. – Pamiętajmy również, że linie lotnicze nie wypłacą odszkodowania m.in. wtedy, gdy pasażer zostanie poinformowany o odwołanym locie co najmniej na dwa tygodnie przez podróżą lub gdy przewoźnik zaoferuje mu zmianę planu podróży i dotarcie do miejsca docelowego najwyżej dwie godziny po planowanym czasie przylotu – podkreśla Anna Materny z Gothaer. Na złożenie wniosku o odszkodowanie od linii lotniczych mamy 3 lata od daty zaplanowanego lotu.

Przypadek 3
Gdy to my rezygnujemy z lotu
Gdy decydujemy się na podróż, warto zastanowić się nad ubezpieczeniem od rezygnacji z biletu lotniczego. Taka polisa pozwoli nam odzyskać koszty zakupu biletu, ale tylko w niektórych przypadkach. – Dla towarzystwa ubezpieczeniowego nie ma znaczenia, czy kupiliśmy bilet w tanich liniach lotniczych czy u innych przewoźników, ale liczą się powody, dla których rezygnujemy z podróży. W przypadku nagłych zdarzeń takich jak nieszczęśliwy wypadek, nagłe zachorowanie, poważna szkoda w miejscu zamieszkania, kradzież dokumentów koniecznych do przekroczenia granicy, czy śmierć kogoś bliskiego pasażer może ubiegać się o zwrot kosztów zakupionego biletu – podkreśla Anna Materny z Gothaer. W celu otrzymania zwrotu kosztów biletu należy przedstawić dokumentację potwierdzającą konieczność anulowania biletu, np. dokumentację medyczną, akt zgonu, zaświadczenie z policji dotyczące wystąpienia szkody w mieniu.

Przypadek 4
Gdy linie lotnicze uszkodzą lub zgubią nasz bagaż
Zgodnie z Konwencją Montrealską przewoźnik ponosi odpowiedzialność za szkodę spowodowaną opóźnieniem w przewozie pasażerów, towarów lub bagażu. Reklamacje dotyczące bagażu trzeba zgłaszać przewoźnikowi, u którego kupiliśmy bilet. Mamy na to 7 dni – gdy bagaż zostanie uszkodzony oraz 21 dni – w przypadku opóźnienia lub zgubienia. – Gdy linie lotnicze zgubią nasz bagaż, a wcześniej wykupiliśmy polisę turystyczną, to ubezpieczyciel zwróci koszty przedmiotów (głównie przedmioty osobistego użytku zwyczajowo zabierane w podróż) znajdujące się w zgubionym bagażu. Trzeba jednak pamiętać, że musimy posiadać zawiadomienie od przewoźnika oraz przedstawić wykaz utraconych przedmiotów. Zaletą ubezpieczenia bagażu jest również ochrona przed kradzieżą i zdarzeniami losowymi.. Z przedmiotów wartościowych ubezpieczeniu podlega np. laptop, tablet, telefon, kamera, czy aparat fotograficzny. Z ochrony ubezpieczeniowej wyłączona jest np. biżuteria, klucze, czy antyki zakupione w podróży. – Pamiętajmy, by suma ubezpieczenia i zakres ochrony były adekwatne do wartości bagażu, który ubezpieczamy. Zazwyczaj bagaż ubezpiecza się na kwotę 200-400 euro, ale można go również ubezpieczyć na 1000 euro lub więcej – podsumowuje Anna Materny z Gothaer.

Agnieszka Żelazko