Sołtys na pomniku

Przed 830 laty w 1179 roku Biskup Krakowski Gedeon założył Opactwo Ojców Cystersów w średniowiecznej osadzie Kamienna (Abbatia de Camina) i tym dał początek powstania miejscowości Wąchock. W 1454 roku Król Polski Kazimierz IV Jagiellończyk, aktem królewskim potwierdził lokację miasta na prawie magdeburskim. Od tej historycznej chwili minęło już 555. Tyle też lat Wąchock ma Prawa Miejskie. 

Jak szeroka jest rzeka w Wąchocku? - Ano taka, że jak dwie ryby chcą się wyminąć, to jedna musi wyskoczyć na brzeg. A jakie są zakręty na rzece w Wąchocku? Takie, że ryby na wirażach wypadają...

Wąchock oddalony jest o 6 km od Starachowic i 12 km od Skarżyska Kamiennej. Przez miasto przebiega elektryczna linia kolejowa: Skarżysko Kamienna - Ostrowiec Świętokrzyski oraz droga krajowa DK 42 z Kamiennej koło Namysłowa do Rudnika koło Starachowic na trasie której leżą takie większe miejscowości jak Kluczbork, Radomsko, Końskie, Stąporków, Skarżysko-Kamienna, Starachowice. Z Wąchocka wychodzą także drogi lokalne do Radomia (przez Mirzec), do Skarżyska-Kamiennej (przez Marcinków) i do Bodzentyna (przez Rataje).

Dlaczego na liniach wysokiego napięcia do Wąchocka drut wymienia się na kolczasty? - Bo Wąchock leży na górce i po zwykłych prąd się ślizgał. A dlaczego w Wąchocku rozłożono siatkę pod linią wysokiego napięcia? - Żeby napięcie nie spadło.

Jednym z ważniejszych wydarzeń kulturalnych jest niewątpliwie coroczny zjazd sołtysów, chociaż tak naprawdę Wąchockiem rządzi burmistrz.

Jak się wybiera sołtysa w Wąchocku? - Puszcza się beczkę z najwyższej okolicznej górki i w czyją chałupę trafi, ten zostaje sołtysem. Pies sołtysa jest świetnie wyszkolony - jak sołtys mówi "Burek chodź!" albo "nie chodź!", to Burek idzie albo nie idzie.

Wąchock to zabytki. Najcenniejszym jest cysterski zespół klasztorno - kościelny. Wzniesiony na przełomie XII i XIII w. przez włoskich budowniczych pod kierownictwem mistrza Simona kościół. Jego forma odpowiadała regule zakonnej: prosta budowla bazylikowa na planie krzyża łacińskiego, z kaplicami po bokach i krótkim prezbiterium.

Kolejny to dworek z XIX w. Podczas powstania styczniowego w 1863 r miał w nim kwaterę główną Marian Langiewicz, naczelnik wojskowy województwa sandomierskiego. Mieścił się tam sztab powstańczy: kancelaria sztabowa, ambulans wojskowy a nawet polowa drukarnia, w której drukowano odezwy i rozkazy.

Jest też pałac Schoenberga, stara apteka, kaplica Św. Rocha, dawny cmentarz żydowski, zabytkowe domy czy też dawna willa drewniana przedwojennego żydowskiego kupca i fabrykanta Joela Halperta.

Dlaczego w Wąchocku sieje się zboże na wzniesieniach? - Żeby plony były wyższe. A jak niska pszenica rośnie w Wąchocku? - Tak niska, że jak wróbel chciał spróbować, to musiał przyklęknąć...

Jest też coś dla miłośników seriali. To właśnie w Wąchocku, w tamtejszym klasztorze ojców cystersów kręcono jeden z odcinków „Ojca Mateusza”. (Serial Ojciec Mateusz opowiada o przygodach księdza rzymskokatolickiego, który po powrocie z misji na Białorusi zostaje skierowany do pracy w małej parafii. Jako proboszcz wspólnie z zaprzyjaźnionym policjantem rozwiązuje zagadki kryminalne oraz niesie pomoc swoim parafianom, a także wszystkim, którzy są w potrzebie. Każdy odcinek serialu to oddzielna historia, epizod z życia głównego bohatera.) Odcinek, filmowany w Wąchocku będzie można obejrzeć już 6 grudnia.

Jak wybredny jest kot sołtysa w Wąchocku? - Jak mu dać kawę z mlekiem, to mleko wypije a kawę zostawi. A dlaczego w Wąchocku mają stale świeże gazety? - Bo jak im się uda kupić to zaraz je pakują do zamrażarki...

Córkę sołtysa Wąchocka uderzył piękny widok - spadł jej na głowę obraz ze ściany. – Niewątpliwie uderzy też wszystkich, którzy zawitają w to miejsce.

Jola Reisch
Wikipedia i wachock.pl