Góry Świętokrzyskie – Łysica, Święty Krzyż - Łysogóry

Każdy turysta powinien przejść przez Łysogóry. Jest to najwyższe pasmo Gór Świętokrzyskich. Rozciąga się przez 25 km pomiędzy przełomem Lubrzanki, koło Ciekot, a kończy w Nowej Słupi. Główne punkty szlaku to Łysica (612 m) i Święty Krzyż (590 m). Są to najwyższe wzniesienia. Pomiędzy nimi prowadzi szlak czerwony. Rozpoczyna się w Świętej Katarzynie, tuż przy szosie do Kielc, zaraz za zabudowaniami klasztoru. Kilka metrów od szosy i kilka metrów od szutrowej drogi stoi biała murowana kapliczka. Muszą tu się zatrzymać miłośnicy twórczości Stefana Żeromskiego, syna tego regionu. Jako kilkunastoletni chłopak wydrapał swoje nazwisko na wewnętrznej ścianie kapliczki. Ten podpis widnieje do dziś, obok nazwiska szkolnego kolegi.

Po kilkudziesięciu metrach jest brama, przy której trzeba zakupić bilet wstępu, ponieważ większa część szlaku prowadzi przez  Świętokrzyski Park Narodowy. Pierwszy przystanek należy zrobić tuż za bramą. Jest tu źródełko św. Franciszka, z którego warto zaczerpnąć trochę wody, bo jest zdrowa i czysta, a według opowieści miejscowej ludności posiada właściwości lecznicze. Tuż obok wznosi się drewniana kapliczka św. Franciszka. Za nią droga zaczyna być trudniejsza do przebycia, miejscami jest dosyć stroma. Wejście ułatwiają głazy różnej wielkości, które przypominają schody. Szlak prowadzi pomiędzy starymi jodłami i bukami. Blisko szczytu zaczyna się gołoborze. Jest to rumowisko skalne powstałe w okresie plejstocenu, podczas zlodowacenia bałtyckiego jakieś 74000 - 8500 lat temu. Te nazwę nadali okoliczni mieszkańcy. Oznacza miejsce gołe od boru, czyli nieporośnięte przez las.

Łysica ma dwa wierzchołki. Pierwszy znajduje się na wysokości 608 metrów, zaraz za nim jest już najwyższy szczyt. Stoi tam replika krzyża wystawionego w 1930 roku. Stosowna tabliczka upewnia turystów, że osiągnęli cel. Czas przejścia od podnóża góry na wierzchołek wynosi ok. 40 minut.
Kto chce, może wracać tą samą drogą. Bardziej wytrwali turyści kontynuują wędrówkę. Teraz droga jest łatwiejsza, bo biegnie w dół, a zbocze jest łagodniejsze. Po około 2 godzinach niespiesznego spaceru przechodzimy przez przełęcz św. Mikołaja. Stoi tam kapliczka pod wezwaniem tego świętego, opiekuna wędrowców.

Z Łysicy schodzimy we wsi Kakonin. Na linii lasu stoi stara chałupa, która stanowi punkt etnograficzny. Można zobaczyć wnętrze chaty i dowiedzieć się, jak niegdyś mieszkali świętokrzyscy "górale".

Dalej trasa prowadzi otuliną Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Z jednej strony mamy las, z drugiej pola, z licznymi w tej okolicy plantacjami truskawek.
Po kilku godzinach dochodzimy do Huty Szklanej. Tu cofamy się o kilkaset lat. Trafiamy bowiem do Średniowiecznej Osady, by poznać życie i zajęcia ludzi sprzed kilkuset lat. To kolejna atrakcja turystyczna. Posiliwszy się w miejscowej karczmie, też średniowiecznej, mamy przed sobą jeszcze 2 kilometry. Trasa prowadzi asfaltową drogą. Jej koniec wierzchołek Św. Krzyża, gdzie znajduje się zabytkowy klasztor i bazylika. W części zabudowań klasztornych mieści się Muzeum Przyrodnicze, a obok - muzeum misjonarzy oblatów, mających  swoją siedzibę w tym klasztorze. W bazylice znajdują się relikwie krzyża, na którym zmarł Jezus. Obok zabudowań zainteresowanie turystów wzbudza tajemniczy kamienny wał. To pozostałości po pogańskim miejscu kultu.  Na jego terenie w XII wieku zbudowano klasztor.
Kto ma jeszcze siły, może zejść drogą królewską do Nowej Słupi.

Warto również zwiedzić dodatkowe atrakcje regionu świętokrzyskiego, takie jak zamek w Chęcinach, jaskinia Raj, skansen w Tokarni, czy Podzamcze Chęcińskie i zatrzymać się na dłużej, np. tutaj: http://www.agropodzamcze.pl/. Dodatkowo możesz skorzystać też z lokalnych atrakcji udostępnianych przez gospodarstwo agroturystyczne, np. wybrać się na przejażdżkę rowerem po licznych szlakach turystycznych.

fot. wikipedia (Jakub Hałun)