Zimno. Zimniej. Najzimniej. Ferie w Koperniku!

OSWAJAMY CHŁÓD 
Eksponaty miesiąca 
Spójrz ciepło na chłód i spróbuj go oswoić. Pomogą Ci w tym specjalnie wybrane eksponaty.

Kalejdoskop na zawiasach
Dlaczego śnieżynka jest zawsze sześcioramienną gwiazdką? Cząsteczki wody H2O składają się z tlenu O i dwóch wodorów H. Wodory tworzą coś w rodzaju ramion. Kiedy woda zamarza, wodory tworzą wiązania z tlenami z innych cząsteczek. W efekcie ramiona rozciągają się, co daje charakterystyczną sześciokątną sieć wiązań. Płatek śniegu wzrasta przez „domarzanie” kolejnych cząsteczek wody. Symetrię śnieżynki można zobaczyć korzystając z tego eksponatu. Wystarczy ustawić odpowiednio ruchową część lustra – tak, by otrzymać w sumie sześć odbić.
 
Palący chłód
Informacje o cieple i zimnie odbierają te same receptory, znajdujące się w naszej skórze. Eksponat składa się z dwóch spiral, z których jedna chłodzi, a druga grzeje. Dotknięcie dłonią powoduje wyraźne odczucie ciepła lub zimna. W środkowej części eksponatu spirale gęsto się przeplatają. Powoduje to, że termoreceptory otrzymują sprzeczne sygnały i ciężko nam określić, czy czujemy zimno czy ciepło. Podobne doświadczenie można przeprowadzić w domu. Potrzebne są do tego trzy miseczki – z wodą ciepłą, chłodną i wodą z lodem. Potrzymaj przez chwilę palce jednej ręki w wodzie z lodem,  a drugiej – w ciepłej wodzie. Następnie włóż obie dłonie do chłodnej wody.
 
Icy Bodies
Suchy lód to dwutlenek węgla w postaci stałej, o temperaturze -78 st. C, który ma tę cechę, że nie topi się, lecz sublimuje – od razu przekształca się w gaz. W Icy Bodies bryłki takiego lodu wpadają powoli do dużego, płytkiego i czarnego naczynia, wypełnionego wodą. Po zetknięciu z nią natychmiast zaczynają parować, a ulatniający się gaz gna je po tafli w różnych kierunkach. Roztaczając delikatną mgiełkę, tańczące bryłki przypominają pędzące komety. Lód i Kosmos to bardzo dobre skojarzenie – we Wszechświecie można go znaleźć w wielu miejscach. Między innymi, jest jednym ze składników jąder komet.

JESTEM TU NOWY
Testujemy eksponaty
Wczesną wiosną otworzymy wystawę Świat w ruchu w zupełnie nowej odsłonie. Tymczasem testujemy kolejne eksponaty. Kilka z nich znajdziesz w ferie na pierwszym piętrze Centrum.

Strobokwiatek
Stary kineskopowy monitor to tylko tło, pozwalające zobaczyć efekt stroboskopowy. Przed nim, na metalowym walcu z otworem instalujemy kawałki folii, które wprawiamy w ruch wirowy. Można eksperymentować z różnymi rozmiarami folii i szybkością obrotów. Zobaczysz coś  zadziwiającego.

Wahadło chaotyczne
Ten eksponat jest zupełnie nieprzewidywalny! Wprawione w ruch wahadło nie ma prawa zachować się dwa razy w taki sam sposób. Spróbuj nas przekonać, że jest inaczej.

Aksamitne dłonie
Drewniane paletki i napięte na nich siatki. Grać w tenisa nie będziesz, doświadczysz za to złudzenia, związanego ze zmysłem dotyku. To nie do opisania. Koniecznie musisz spróbować!

Nowe, testowane dopiero eksponaty łatwo rozpoznać – są oparzone tabliczkami z napisem: „Uczę się być eksponatem”.

URZYMAJ RÓWNOWAGĘ
Nowy pokaz naukowy
Dlaczego lód jest śliski? Dokładnie nie wiadomo, ale nie przeszkadza nam to korzystać z tej śliskości. Na przykład - jeżdżąc na łyżwach. Balans – nowy pokaz naukowy Centrum Nauki Kopernik - uczy jak zachować równowagę na różnych powierzchniach. 


POLARIS
Astronomia dla najmłodszych
Niedźwiedź polarny i pingwin – przyjaciółmi? W planetarium to możliwe! Choć w naturze żyją na dwóch różnych półkulach, Władimir i James nie tylko się spotykają, ale także wspólnie wybierają w podróż - kosmiczną łodzią podwodną. Obserwując z kosmosu Ziemię, Marsa i Saturna poznają sekrety planet, ich podobieństwa i różnice. Niczym prawdziwi naukowcy stawiają pytania i sprawdzają hipotezy. Polaris to mądry i piękny film, który w prosty sposób ukazuje ruch obrotowy Ziemi, zapoznaje z różnymi rodzajami obiektów kosmicznych i pokazuje, jak uczyć się korzystając z metody naukowej.

LUSTRA
Spójrz na siebie z nowej perspektywy
Płatek śniegu jest zawsze sześcioramienną gwiazdką. Taką sześciokrotną symetrię – i wiele innych - można zobaczyć na wystawie czasowej Lustra.
Rzeczy niesymetryczne nas denerwują. Zupełnie nieświadomie poszukujemy symetrii w swoim otoczeniu i nas samych. Symetryczne twarze wydają się bardziej atrakcyjne, wygodniej nam nieść ciężkie zakupy w dwóch siatkach i obu rękach, niż w jednej. Symetrię odnajdujemy w budowie figur geometrycznych, równaniach i prawach fizycznych. W wystawie Lustra dostrzeżesz ją we wszystkich eksponatach, a samodzielne eksperymentowanie pomoże zrozumieć zasady matematyki i zachęci do abstrakcyjnego myślenia.

PATRZ: ZIEMIA
Dotknij meteorytu

Katarzyna Nowicka