Jubileusz 5-lecia Osiedla Sitowie

Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Gdańsku rozpoczął w 2011 roku realizację projektu „Osiedle Sitowie”. Wówczas Miasto przekazało Ośrodkowi 7 domków jednorodzinnych przy ul. Sitowie, z zasobów lokalowych na cele społeczne, które trzeba było wyremontować, wyposażyć i zagospodarować teren wokół budynków. MOPR zaprosił do współpracy sześć organizacji pozarządowych. Każdej z nich przyznano po jednym domku. Obecnie domy prowadzone są przez Fundację Oparcia Społecznego Aleksandry FOSA, Stowarzyszenie Opiekuńczo - Resocjalizacyjne PROMETEUSZ, Stowarzyszenie Przedsiębiorczości i Rehabilitacji SPIR, Stowarzyszenie „Wspólnota Serc”, Pomorskie Centrum Pomocy Bliźniemu MONAR-MARKOT, Fundację dla Rodziny „Ogniska Nadziei”, Pomysł utworzenia Osiedla Sitowie okazał się strzałem w dziesiątkę. Projekt wypełnia lukę w systemie pomocy społecznej a w skali całego kraju stał się jednym z innowacyjnych rozwiązań.

- Gdańsk realizuje liczne zadania i podejmuje innowacyjne przedsięwzięcia w celu poprawy jakości życia wszystkich mieszkańców, a w sposób szczególny mieszkańców z niepełnosprawnością, samotnych i bezdomnych mam z dziećmi, a także usamodzielnianych wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych. By przeciwdziałać procesowi wykluczenia potrzebne są działania wyrównujące szanse we wszystkich sferach życia. Jedną z najważniejszych jest zatrudnienie, edukacja i wsparcie środowiskowe - podkreśla Piotr Kowalczuk - zastępca Prezydenta ds. polityki społecznej. – Gdańsk dostrzega potrzebę rozwijania innowacyjnej formy pomocy społecznej, polegającej na systematycznym wsparciu, rehabilitacji społecznej i aktywizacji zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym.

Mieszkańcy Sitowia
Obecnie na terenie Osiedla mieszkają 42 osoby. Są to samotne, bezdomne mamy z dziećmi, osoby z niepełnosprawnością i osoby z zaburzeniami psychicznymi. Wielu z nich rozwija swoje pasje i zainteresowania. Indywidualna praca z mieszkańcem opiera się na trójstronnych kontraktach (klient - organizacja pozarządowa - MOPR).
- Osiedle Sitowie jako jeden z niewielu projektów w Polsce daje realną szansę na pełne usamodzielnienie się osób wykluczonych, bądź zagrożonych wykluczeniem społecznym. Poza aktywizacją społeczną i zawodową trwającą przez dwa lata w miejscu zamieszkania osoby uczestniczące w projekcie mają perspektywę otrzymania własnego mieszkania socjalnego z zasobów miejskich – mówi Małgorzata Niemkiewicz – dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Gdańsku.
Do dyspozycji mieszkańców są specjaliści tacy jak psycholog, pedagog, pracownik socjalny, asystent, doradca zawodowy, trenerzy, koordynatorzy domów, którzy dopasowują metody pracy indywidualnie, w zależności od potrzeb konkretnej osoby.
- Proces usamodzielniania mieszkańców Osiedla Sitowie trwa dwa lata. Dotychczas usamodzielniło się 58 osób. Część z nich otrzymała mieszkania socjalne, a część wynajmuje mieszkania na wolnym rynku - informuje Wojciech Żak – koordynator projektu.

Aktywni lokalnie
W ramach współpracy z lokalną społecznością organizowane są spotkania integracyjne, podczas których pojawiają się nowe pomysły na realizację wspólnych przedsięwzięć.
- Współpracujemy z Radą Dzielnicy Rudniki, Wydziałem Gospodarki Komunalnej Urzędu Miejskiego w Gdańsku, Kołem Naukowym „STRATEG” Uniwersytetu Gdańskiego, Instytutem Pedagogiki, Gdańską Spółdzielnią Socjalną, Grupą LOTOS i Fundacją LOTOS oraz firmą Ambra, która zatrudnia kilkoro mieszkańców osiedla – mówi Wojciech Żak.

Myślę, że sobie poradzę
- Wszystkiego mogłam się tu nauczyć – oszczędzania, gotowania, wypełniania dyżurów, uprawiania warzyw w naszym ogródku. Okazuje się, że przy wsparciu specjalistów wiele potrafię. Czuję, że zrobiłam wielki postęp w procesie usamodzielniania. Podjęłam zatrudnienie i mogę się utrzymać z zarobionych pieniędzy. – cieszy się Maria. I dodaje: - Jestem teraz gotowa robić tak jak trzeba. Myślę, że sobie poradzę. Dzięki treningowi na Sitowiu radzę sobie nawet z gotowaniem i sprzątaniem. Wiem, że mam wsparcie, i jak będę miała jakiś problem zawsze mogę przyjść do trenerki.

Perspektywa własnego mieszkania
- Trening społeczny i zawodowy na Sitowiu trwa dwa lata, ale nasza współpraca z uczestnikami projektu nie kończy się po tym okresie. Dbamy o to by absolwenci Osiedla mogli zamieszkać we własnym mieszkaniu. Osoby, które pomyślnie ukończyły proces usamodzielniania otrzymali mieszkanie z gminnych zasobów lokalowych – mówi Paulina Dziekan – kierownik Zespołu Ekonomii Społecznej w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w Gdańsku. I dodaje: - Lokale zostały wyremontowane i wyposażone z kilku źródeł finansowania, między innymi ze środków projektu Edukacja – Praca - Mieszkanie realizowanego przez MOPR, środków przekazanych od Grupy LOTOS, która organizowała akcję społeczną „POMOGANIE przez tankowanie”, a także ze środków własnych absolwentów, którzy nauczyli się zarządzania budżetem domowym podczas pobytu na Sitowiu. Umiejętność ta pozwala im przygotować własną wyprawkę.
- Pobyt na Sitowiu dał mi poczucie, że są ludzie, którzy bezinteresownie potrafią pomóc osobom potrzebującym. Przekonałem się, że osoby, które nie wiedzą co zrobić ze swoim życiem mogą liczyć na specjalistyczne wsparcie w procesie usamodzielniania. Po dwóch latach przygotowań do samodzielnego życia udało mi się zamieszkać w mieszkaniu socjalnym. Pomogli mi w tym specjaliści ze Stowarzyszenia Przedsiębiorczości i Rehabilitacji - mówi Krzysztof, absolwent pierwszej grupy usamodzielnionych mieszkańców Sitowia.

Odpowiedzialnie z Grupą LOTOS
- Grupa LOTOS od 2013 roku współpracuje z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Rodzinie w ramach projektu „Osiedle Sitowie”. Do początku roku 2015 współpracowaliśmy na zasadach dofinansowania i doposażania budynków mieszkalnych dla mieszkańców Sitowia, wyjazdów letnich dla dzieci. Rozszerzyliśmy naszą współpracę o program pod nazwą „Przedsiębiorcze Osiedle Sitowie”, w ramach którego podopieczni mają docelowo uzyskać pracę. Planujemy tworzyć miejsca pracy dla osób niepełnosprawnych. Projekt „Osiedle Sitowie” wpisuje się w strategię społecznej odpowiedzialności grupy kapitałowej LOTOS. Jednym z kluczowych obszarów, które wspieramy jest integracja z otoczeniem lokalnym i wspieranie przedsiębiorczości osób zagrożonych wykluczeniem społecznym - mówi Karolina Grudzińska z LOTOS-u.

Nagrody i wyróżnienia
Gdańsk został laureatem konkursu „Samorządowy Lider Zarządzania 2013”, za projekt pt. „Utworzenie osiedla Sitowie dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym w Gdańsku”. Gmina Gdańsk została również laureatem IV edycji ogólnopolskiego konkursu „Samorząd Równych Szans” na najlepsze praktyki w zakresie polityki na rzecz osób niepełnosprawnych.

Monika Ostrowska