Gdańsk wie jak rozwiązywać problemy społeczne

Polityka społeczna, w tym rozwiązywanie problemów społecznych, jest jednym z kluczowych priorytetów miasta Gdańska. Pomimo znaczącego rozwoju gospodarczego, wzmocnienia ekonomicznego, rozbudowy infrastruktury i systematycznego podnoszenia jakości życia gdańszczan ciągle w Gdańsku mamy do czynienia z ubóstwem i wykluczeniem społecznym wielu mieszkańców. Problemy – m.in. dostęp do usług publicznych i ich jakość, starzenie się populacji, niska aktywność seniorów i osób niepełnosprawnych, skala długotrwałego bezrobocia i bierności zawodowej, ubóstwo osób pracujących, skala zaburzeń psychicznych, wykluczenie mieszkaniowe i bezdomność, problemy opiekuńczo-wychowawcze rodzin, przemoc domowa, uzależnienia, przestępczość, zdegradowane obszary miejskie, integracja imigrantów i uchodźców, zadłużenia i bezpieczeństwo ekonomiczne, usamodzielnienie wychowanków pieczy zastępczej, niska aktywność społeczna i obywatelska – stanowią kluczowe wyzwanie dla miasta w najbliższych latach.

Z uzasadnienia uchwały
Opracowanie i realizacja strategii rozwiązywania problemów społecznych należy do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym jak również do zadań własnych powiatu. Gdańska Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych do roku 2030 została opracowana zgodnie z wymogami ustawy o pomocy społecznej. Gmina Miasta Gdańska jest jednocześnie miastem na prawach powiatu w związku z tym opracowany został jeden dokument, który spełnia jednocześnie wymogi określone zarówno dla gminnej jak i powiatowej strategii rozwiązywania problemów społecznych.

Gdańska Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych do roku 2030 jest elementem całościowego programu rozwoju Gdańska, na który składa się dokument „Gdańsk 2030 Plus Strategia Rozwoju Miasta” wraz z jego dziewięcioma programami operacyjnymi.
Cele strategii zmierzają do zapewnienia gdańszczanom dostępnej i bezpiecznej dla każdego przestrzeni dla rozwoju oraz realizacji aspiracji.

Zakres merytoryczny strategii
Gdańska Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych do roku 2030 osadzona jest na programach operacyjnych strategii rozwoju Gdańska, a zwłaszcza na programie Integracja Społeczna i Aktywność Obywatelska. Inspiracją prac zespołu roboczego pracującego nad Gdańską Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych do roku 2030 były również doświadczenia z realizacji poprzedniej strategii rozwiązywania problemów społecznych, która obowiązywała w latach 2004–2015.

GSRPA odwołuje się do wartości, na których opiera się Gdańsk 2030 Plus Strategia Rozwoju Miasta i tym samym zapewnia zachowanie spójności tych dwóch dokumentów i implementację. Współpraca, kształcenie, mobilność i otwartość to fundamentalne wartości, na których można budować przyszłość w trudno przewidywalnych warunkach, wspomagające rozwój społeczny gdańszczan. Respektowanie i ich stosowanie sprzyja pokonywaniu trudności i wykluczenia społecznego oraz łagodzeniu skutków ubóstwa. Przyczynia się również do tworzenia warunków do dobrego życia i samorealizacji. Urzeczywistnienie tak opisanej wizji strategii rozwiązywania problemów społecznych wymaga prowadzenia działań ukierunkowanych na jakość wsparcia i spójność społeczną.

Odbiorcy działań
Strategia rozwiązywania problemów społecznych wytycza kierunki i sposób wspierania wszystkich mieszkańców Gdańska ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb osób z trudnościami, zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym. Grupami społecznymi najbardziej narażonymi na wykluczenie społeczne są:
• osoby niepełnosprawne
• osoby chorujące psychicznie
• osoby z problemem uzależnień
• osoby długotrwale bezrobotne
• osoby opuszczający zakłady karne i poprawcze
• rodzice samotnie wychowujący dzieci
• ofiary patologii życia rodzinnego
• osoby o niskich kwalifikacjach zawodowych
• starsze osoby samotne
• osoby bezdomne
• dzieci i młodzież ze środowisk zaniedbanych oraz wychowujące się poza rodziną
• imigranci oraz członkowie mniejszości narodowych, np. członkowie społeczności romskiej.

Prawdopodobieństwo dotknięcia wykluczeniem zwiększa się, gdy jednostkę definiuje kilka cech charakterystycznych dla wyżej wymienionych grup społecznych.

Kierunki działań
Strategia wskazuje siedem kierunków działań koniecznych dla skutecznego rozwiązywania problemów społecznych. Kierunki są podstawą, która określa sposób budowania, wdrażania, monitorowania i ewaluacji wszystkich branżowych programów, projektów, modeli, procedur i planów. Tym kierunkom podporządkowana jest polityka społeczna miasta w zakresie rozwiązywania problemów społecznych. Kierunki wskazane w strategii stanowią drogowskaz, jakimi wartościami należy się kierować budując i realizując branżowe dokumenty. Jednocześnie duża różnorodność branżowych dokumentów powoduje konieczność zachowania dużej elastyczności w sposobie realizacji kierunków działań strategii.

Koordynacja prac
Realizację Gdańskiej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych do roku 2030 koordynować będzie Wydział Rozwoju Społecznego Urzędu Miejskiego w Gdańsku. Zostanie powołany Zespół Zarządzający Gdańską Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych do roku 2030, który będzie odpowiedzialny za wdrożenie strategii i jej ewaluację. Przewodniczenie zespołowi będzie należało do kompetencji Wydziału Rozwoju Społecznego Urzędu Miejskiego w Gdańsku.

Olimpia Schneider