XXV Spotkania Zespołów Cygańskich Romane Dyvesa 2013

Trwają ostatnie przygotowania: między innymi intensywne próby zespołu Terno. Artyści przypomną swoje najlepsze występy. Zamknięto również listę zaproszonych zespołów, wyjątkowo długą. Wystąpi ich w tym roku aż kilkanaście. Nie zabraknie gwiazd, które darzą sentymentem Romane Dyvesa, bo ten właśnie festiwal zaowocował wieloma inspiracjami. Przypomnijmy – na scenie gorzowskiego Amfiteatru, w ramach festiwalu wystąpiła i przypomni swój występ w tym roku - Edyta Geppert, a także Studio Buffo. Będzie też Witt Michaj i na życzenie gorzowskiej publiczności – zespół Romanefest, który wystąpił dwa lata temu. Pamiętajmy, że rośnie młode pokolenie i wśród zapaleńców zakochanych w Romane Dyvesa znalazł się Manuel Dębicki, syn inicjatora powstania festiwalu, Edwarda Dębickiego. Manuel jest organizatorem koncertów na bulwarze. Będzie po cygańsku, ale i klubowo. Wystąpią trzy świetne formacje – Warsaw Balkan Madness, Gipsy Cz. i Hajdamaky.

Festiwal to nie tylko koncerty, ale również imprezy towarzyszące. Będą wystawy i Międzynarodowa Konferencja Cyganologiczna "Cyganie/ Romowie w Polsce i Europie. Religia, kultura i obyczaje". Przyjadą wybitni profesorowie, badacze cygańskiej obyczajowości, kultury i historii – profesor Lech Mróz, z Uniwersytetu Warszawskiego, profesor Marian Gerlich z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, a także: Adam Bartosz (dyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie ds. naukowych), Paweł Lechowski (Romskie Stowarzyszenie Oświatowe HARANGOS), ks. Stanisław Opocki (Krajowy Duszpasterz Romów).

Gwiazdy kochają cygańskie piosenki

Nie da się spokojnie przejść obok tańczących i śpiewających artystów. A jak wiele znaczy samodzielne wykonanie utworu cygańskiego kompozytora? Edward Dębicki, poprzez swoją twórczość, dał szansę zaistnieć niejednej gwieździe. Napisane i skomponowane przez niego utwory śpiewały takie gwiazdy wielkiego formatu, jak Edyta Geppert, czy Anna German. W 2003 roku Edyta Geppert była też specjalnym gościem Romane Dyvesa. Na deskach gorzowskiego Amfiteatru zaśpiewała – „Idź swoją drogą”. Do tej piosenki muzykę skomponował Edward Dębicki, słowa napisał Jonasz Kofta. W repertuarze Anny German znalazł się utwór – „Cygański wóz”. Słowa do muzyki Dębickiego napisał Jerzy Ficowski. Piosenki Edwarda Dębickiego wykonywały też takie gwiazdy polskiej estrady, jak Sława Przybylska i Randia („Jak zostanę wielką panią” – słowa napisał J. Ficowski), Katarzyna Groniec („Stary Cygan”). Piosenka „Idź, swoją drogą idź”, śpiewana przez Edytę Geppert, zdobyła Grand Prix na Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu w 1995 r. W cygańskiej muzyce zakochał się także Janusz Józefowicz. Stworzył specjalne muzyczne widowisko – „Cygański wieczór”, które można było oglądać nie tylko w ramach festiwalu na deskach gorzowskiego amfiteatru, ale także w warszawskim Studio Buffo. W tym roku gwiazdy powrócą – znowu zaśpiewa na festiwalu Edyta Geppert, Natasza Urbańska i Studio Buffo.

Bilety już można kupić

Bilety i karnety na koncerty można od dziś kupować w cygańskim wozie, na Starym Rynku. Znajdziecie tam Państwo również informacje na temat Romane Dyvesa. Cygański wóz z pięknymi Cygankami można odwiedzać codziennie! Zapraszamy też na stronę internetową festiwalu: www.romanedyvesa.com.

W tym roku wystąpią:

Warsaw Balkan Madness (Polska) - to projekt muzyczny, łączący folkowe brzmienia z estetyką współczesnej muzyki. Czerpie inspirację z bogatego dziedzictwa cygańsko-słowiańskiej kultury Półwyspu Bałkańskiego. Szybkie partie trąbek, przejmujące brzmienia skrzypiec i akordeonów, zestawione z pulsującym basem i klubowymi beatami, tworzą radosną i żywiołową całość. Tradycja i folk spotyka eklektyczną estetykę świata współczesnej muzyki. To roztańczony świat pełen beztroskiej zabawy, niczym w filmach Kusturicy. Każdy występ to wyjątkowy performance, cechujący się wielką żywiołowością i spontanicznością. Łączy ze sobą elementy muzyczne z wizualnymi.

Gipsy.cz (Czechy)- czeski zespół hip-hopowy, używający języka romskiego. Brał udział w Glastonbury 2007 festival, a w 2009 reprezentował Czechy w Konkursie Piosenki Eurowizji. Członkowie zespołu, to: Radoslav Banga, Vojta Lavička, Petr umaj, Jan Umaj. W ciągu siedmiu lat zespół Gipsy.cz stał się jednym z najbardziej znanych przedstawicieli muzyki czeskiej. Występował na prestiżowych festiwalach i w klubach, w siedemnastu krajach - od Lizbony, przez Kijów do Seulu, czy Australii. Liderem grupy jest romany raper, muzyk i wokalista Radoslav "Gipsy" Banga. Urodził się 27 marca 1982. Na scenie muzycznej jest od 13 lat.

Haydamaky to jeden z najpopularniejszych zespołów na Ukrainie. Od lat konsekwentnie podąża własną ścieżką muzyczną. Haydamaky to niepowtarzalny styl muzyczny, który stworzyli sami artyści i na którym budują swoją miłość do muzyki. To niezwykłe połączenie motywów muzyki etnicznej wielu regionów Ukrainy, Bałkanów, nut cygańskich, żydowskich i rockowego uderzenia. Od 2001 roku zespół wydał pięć albumów, z czego trzy ostatnie doczekały się premiery i sprzedaży na europejskim rynku muzycznym. Ostatni album to wspólne dzieło dwóch gigantów – ukraińskich Haydamaków i polskiego Voo Voo, które otrzymało status złotej płyty i nominację do Fryderyków 2010.

Teatr Tańca Romafest (Rumunia). To jedyny chyba na świecie zespół, który tak czaruje tańcem. Grupa powstała w 1997 r., przy okazji Festiwalu Cygańskiej Piosenki i Tańca w Gornesti w Transylwanii. Znaleźli w niej miejsce doskonali tancerze. W repertuarze mają tradycyjne tańce z Transylwanii. Precyzja, z jaką artyści tańczą oraz skala trudności, potrafią przyprawić widza o zawrót głowy. Do zespołu trafiają wybitni artyści, którzy kończą szkoły ze złotymi medalami, a także finaliści najważniejszych konkursów tanecznych. Romafest to także piosenka ludowa, pomieszanie tradycji romskich i kultury bałkańskiej z jej niezwykła, łamaną muzyką.

Natasza Urbańska – polska piosenkarka i tancerka, aktorka filmowa, telewizyjna i teatralno-musicalowa. Od 1995 związana ze Studio Buffo. Współwłaścicielka domu mody. W 2011 prowadziła program Taniec z gwiazdami. Natasza Urbańska przez wiele lat trenowała gimnastykę artystyczną. Jako dziecko zapisała się na zajęcia prowadzone w klubie Legia Warszawa. W 1991 przyszła na casting do musicalu Metro w teatrze Studio Buffo, gdzie miała kibicować występującej koleżance, sama jednak też stanęła w szranki z innymi uczestnikami castingu. Przeszła wszystkie etapy, lecz okazało się, że jest za młoda na występy w teatrze. Po 2 latach pojawiła się na kolejnych kwalifikacjach, gdzie została przyjęta do zespołu jako tancerka. Z czasem zaczęła dostawać coraz więcej solówek i ról, stając się jedną z czołowych artystek tego teatru.

Studio Buffo. Teatr muzyczny w Warszawie, działający (jako teatr Buffo) od 1956 roku. Od 1992 pod obecną nazwą i kierownictwem Janusza Stokłosy (prezesa) i Janusza Józefowicza (dyrektora artystycznego). Pierwszy po drugiej wojnie światowej i przez wiele lat jedyny prywatny teatr w Warszawie. W 1992 Janusz Stokłosa (kompozytor) i Janusz Józefowicz (reżyser i choreograf) powołali STUDIO BUFFO sp. z o.o. Było to konsekwencją wielkiego sukcesu musicalu "METRO", który od dnia premiery korzystał z obcych scen i nad którym zawisła groźba rozwiązania. Własny teatr miał uchronić to przedsięwzięcie. Pierwszą premierą wystawioną przez założycieli na deskach teatru STUDIO BUFFO był spektakl "Do grającej szafy grosik wrzuć" z Edytą Górniak, Katarzyną Groniec, Barbarą Melzer, Robertem Janowskim, Michałem Milowiczem a także Krzysztofem Materną i Wojciechem Mannem.

Zespół Zingaros (Argentyna). Artyści grają muzykę, łączącą dwa różne style: cygański oraz tango. Taka mieszanka daje początek unikalnemu gatunkowi, charakteryzującemu się pasją i euforią muzyki cygańskiej i melancholią i nostalgią tanga Argentyńskiego.

Zespół Wojasa (Węgry). Muzyka Vojasa oparta jest na tradycyjnej muzyce cygańskiej i wołoskiej. Muzycy grupy grali wcześniej w znanych zespołach (Romano Drom i Kalyi Jag). Kiedy zaczęli razem grać, ich głównym celem było cieszyć się muzyką i przekazać to uczucie publiczności.

Edyta Geppert jest absolwentką warszawskiej Szkoły Muzycznej im. F.Chopina (ukończyła Wydział Piosenki). Początek jej kariery to 1984 rok, wtedy otrzymała I nagrodę na Przeglądzie Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu oraz Grand Prix Festiwalu Polskie Piosenki w Opolu. Potem na artystkę spadł dosłownie deszcz kolejnych laurów, m.in. wygrała Międzynarodowy Festiwal Piosenki na Malcie i w Bratysławie, otrzymała dwa Wiktory dla najciekawszej osobowości TV i jeszcze dwukrotnie - Grand Prix Festiwalu w Opolu (1986 i 1995 rok). Artystka mówi o sobie: Najchętniej śpiewam, jak pięknie to ujął Icyk Mager, "o tym, co sercu jest bliskie i drogie". I jeszcze: Nie należę do żadnej drużyny, nie bywam tam, gdzie aktualnie wypada. Sama wybieram sobie zarówno przyjaciół, jak i współpracowników. Mówię, to co myślę. Za ten luksus żadna cena nie wydaje mi się zbyt wysoka.

Zespół KAL Z SERBII – Muzycy wykonują współczesną cygańską muzykę z Serbii. Pasjonujące utwory tej grupy serbskich Romów, łączą elementy muzyki tradycyjnej z dużą żywiołowością. Artyści mówią o sobie, iż są gotowi bawić publiczność zarówno w pubach, małych klubach, jak i na dużych festiwalach. Ich muzyka została określona terminem Rock'n'Roma, który chyba najlepiej oddaje ducha ich twórczości. Zespół zadebiutował na światowej scenie w 2006 roku płytą zatytułowaną po prostu "Kal". Krążek został przyjęty wyjątkowo gorąco, zarówno przez słuchaczy jak i krytyków. Tak dobre recenzje otworzyły zespołowi bramy do największych festiwali world music na świecie. Od tego czasu zagrali ponad 400 koncertów – grali między innymi na takich festiwalach jak: Roskilde w Danii, Fusion Festival w Niemczech, czy Sziget na Węgrzech.

Witt Michaj (Szwecja) - solista pierwszego składu legendarnego zespołu cygańskiego „Roma”. Jest częstym gościem Międzynarodowych Spotkań Cygańskich „Romane Dyvesa”. Rodzina artysty należała do romskiej grupy Lowarów, która po wojnie przybyła do Polski z terenów dawnej Rosji. Jej członkowie po wojnie byli trzonem zespołu Roma. Jego kuzyn, Michaj Burano zrobił błyskawiczną karierę w Europie i USA.

Beata Gramza. Śpiewaczka i pedagog. Urodziła się w Białymstoku i tam rozpoczęła edukację muzyczną, najpierw w klasie akordeonu, a potem w klasie śpiewu wybitnej polskiej śpiewaczki i pedagoga prof. Haliny Słonickiej. Studia na wydziale wokalno-aktorskim ukończyła z wyróżnieniem w klasie prof. Katarzyny Rymarczyk w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Dwukrotnie była stypendystką Ministerstwa Kultury i Sztuki. W 1990 roku została laureatką Międzyuczelnianego Konkursu Wokalnego we Wrocławiu, w kategorii oratoryjnej. Na scenie bydgoskiej Opery Nova zadebiutowała w 1994 roku w operze "Czarodziejski flet" W. A. Mozarta. Jako solistka Opery Nova w Bydgoszczy nagrodzona została przez dziennikarzy "Złotą Maską" za: partię Donny Elviry w "Don Giovannim". Artystka prowadzi klasę śpiewu solowego w Szkole Muzycznej II stopnia w Gorzowie Wielkopolskim.

Dima Harea z Mołdawii – Dumitru Harea urodził się w Mołdawii, we wsi Isacova, 50 km od stolicy Kiszyniowa. Po ukończeniu szkoły muzycznej w Orhei (1985) i Liceum Muzycznego w Tiraspolu (1990), rozpoczął studia w Akademii Muzycznej w Kiszyniowie w klasie fletni Pana. Studiował u znanego i cenionego w Mołdawii i Rumunii prof. Iona Negura. Akademię ukończył w 1996 r. Dumitru Harea jest muzykiem, który oprócz doskonale opracowanych, popularnych i znanych utworów muzyki klasycznej, ma w swoim repertuarze również znane przeboje światowej muzyki rozrywkowej i oczywiście utwory typowej rumuńskiej, mołdawskiej i ukraińskiej muzyki ludowej, często komponowanej specjalnie dla tego specyficznego instrumentu.

Zespół Iło (Rosja). Folklorystyczny zespół z Moskwy IŁO (serce) wywodzi się z cygańskiego rodu Bazyliewów, Cyganów sybirskich. Solistka Natasza Bazyliewa z ogromną charyzmą elektryzuje publiczność perfekcyjnym wykonaniem pieśni i temperamentem. W swoim repertuarze zespół sięga po najstarsze, zachowane pieśni, tańce i obyczaje z taborowego życia Cyganów. Artyści z IŁO wystąpili w wielu słynnych międzynarodowych produkcjach filmowych m.in. „Tabor wędruje do nieba”, „Oczy czarne” (z M. Mastroiannim) czy „Cyganka Aza”. Zespół koncertował również z ogromnym powodzeniem w wielu krajach świata. Muzycy uprawiają muzykę cygańską, opartą na etnicznych korzeniach. Perła i jej bracia to 2 gitary, skrzypce, bas, wokal i 2 tancerki.

Józef Jochymczyk-Merstein. Bard muzyki romskiej, tzw. "Sinti" lub "Sinti Jazz". Od roku 1983 do początku lat dziewięćdziesiątych współpracował z Polską Agencją Artystyczną. W tym czasie koncertował w krajach byłej Jugosławii, Niemczech, Austrii, odnosząc wiele sukcesów estradowych jako unikatowy wykonawca tego stylu. W kraju występował wspólnie m.in. ze Zbigniewem Namysłowskim czy Aloszą Awdiejewem z „Piwnicy pod Baranami". Brał udział w festiwalu muzyki romskiej w Ciechocinku oraz Bratysławie.